مته ها در سوراخ کاری نقش بسیار مهمی دارند و در ساختار و آلیاژ استفاده شده و نوع مصرف با هم متفاوتند .برای مثال مته ای که برای سوراخ کاری چوب استفاده می شود با مته ای که برای سوراخ کاری استیل استفاده می شود هم از نظر ساختار و هم از نظر جنس با هم متفاوتند .
در این مقاله به این موضوع میپردازیم که کدام جنس از مته برای سوراخکاری استیل مناسب هستند و انواع جنس مته هایی که برای سوراخکاری استیل استفاده میشن کدامند.
مته چیست ؟
مته ابزاری بُرنده برای سوراخ کردن اشیا و وسایل است. متـهها توسط وسیلهای که آن را سوراخکننده (دریل) مینامند، استفاده میشوند؛ بدین شکل که دریل که معمولاً با سرعت میچرخد، سبب میشود متـه بتواند شیء موردنظر را سوراخ کند. اگرچه غالباً متهها سوراخها را به شکل دایره (و نهایتاً استوانه) ایجاد میکنند، ولی انواعی از متـه هستند که میتوانند سوراخهایی به شکل غیر از دایره نیز ایجاد کنند.
جنس مته استیل از چیست؟
مته استیل عموماً به فولادهای ساختمانی و فولادهای ابزاری تقسیم میشوند. فولادهای ابزاری علاوه بر اهداف دیگر، برای برش دستی و ماشینهای ابزار نیز استفاده میشوند. همه فولادهای ابزاری، فولادهای ضدزنگ هستند.
انواع مته برای استیل
استیل ابزار کربنی (Carbon Tool Steels)
فولادهای ابزار کربنی برای کاربردهایی که قرار است گرمای کمی تولید کنند، استفاده میشوند. هر دو فولاد کم کربن و پُرکربن، برای ساخت مته استفاده میشوند اما استفاده از هر کدام به اهداف پروژه بستگی دارد.
فولاد کم کربن نرم به دلیل مقاومت کم نمیتواند فلزات سخت را برش دهد اما برای چوبهای نرم و پلاستیک مناسب است. این نوع فولاد برای افزایش طول عمر خود نیاز به تراش دارد. مزیت اصلی فولاد کم کربن ارزان بودنش است.
فولاد پُرکربن دارای کاربرد بهتری نسبت به فولاد کم کربن است، بنابراین به نگهداری کمتری نیاز دارد و فرم ظاهری و اثربخشی خود را بهتر نگه میدارد. فولاد پرکربن میتواند هم انواع چوب (به ویژه چوب سخت) و هم انواع فلزات را برش دهد.
استیل تُندبُر (High-Speed Steel)
فولاد تندبر یا با اختصار HSS محبوبترین جنس مته استیل است زیرا دارای سختی حرارتی بالا و مقاومت زیاد در برابر سایش است. این خصوصیات امکان حفاری با سرعت بالا برای مواد سختتر را به راحتی فراهم میکند.
اصطکاک ایجاد شده توسط چرخش مته که در سرعت بالا رخ میدهد، میتواند دما را به طرز چشمگیری افزایش دهد اما HSS برای کار با این سرعت بالا طراحی شده است.با اینکه فولاد تندبر برای کاربردهای سخت طراحی شده است اما میتواند در دماهای طبیعی هم کار کند.
فولاد تندبر ممکن است دارای روکشهایی مانند نیترید تیتانیوم باشد که باعث ایجاد روانکاری بهتری در مته، کاهش اصطکاک و افزایش عمر مته میشود. امروزه از فولاد تندبر در تولید انواع مته استفاده میشود.
استیل تندبر کبالت (Cobalt High-Speed Steel)
به فولاد تندر کبالت اضافه میشود تا به مته، سختی حرارتی بیشتری نسبت به HSS استاندارد بدهد. این سختی اضافی اجازه میدهد تا از این مته برای حفاری موادی که دارای سختی راکول 38 یا بالاتر هستند، مانند فولاد ضد زنگ تصفیه شده، چدن یا تیتانیوم استفاده شود. فولاد تندبر کبالت از سرعت برش بالاتر و مقاومت سایشی بیشتر نسبت به HSS برخوردار است.
بهترین مته برای سوراخکاری استیل کدام است؟
فولاد تندبر در درجه اول یک متریال خاص برای برش است و به عنوان یک فولاد با آلیاژ بالا شناخته میشود. HSS همچنین برای تولید ابزارهایی مانند مته استفاده میشود زیرا برای سنگ زنی بسیار مناسب است.
در مقایسه با فولادهای دیگر، سرعت برش HSS سه تا چهار برابر بیشتر است. به دلیل سرعت بالا، دمای سطح کار نیز افزایش پیدا میکند اما فولاد تندبر در برابر دمای بالا نیز مقاوم است. این امر به دلیل عملیات حرارتی است که روی این فولاد انجام شده است که دمای در زمان تولید به بیش از 1200 درجه سانتیگراد میرسد و سپس سرد میشود.
سختی خود را از ساختار اصلیاش به دست میآورد که عمدتاً از آهن و کربن تشکیل شده است. علاوه بر این، آلیاژهای اضافی نیز به بیش از پنج درصد در فولاد تندبر وجود دارند که آن را به یک فولاد با آلیاژ بالا تبدیل کردهاند.
مزایای کلی فولاد با سرعت بالا (HSS)
- دمای کار بیش از ۶۰۰ درجه سانتیگراد
- سرعت برش بالا
- دوام بالا (دوام بالا در مقابل شکنندگی)
- تراش خوب در فرایند تولید
- تراش مجدد خوب ابزار ضخیم
- قیمت نسبتاً پایین
بارتهایی که دارای Co و عدد هستند، مانند HSSE-Co 5 یاHSSE-Co 8 ، نشان دهنده درصد محتوای کبالت است. هرچه محتوای کبالت بیشتر باشد، فولاد سختتر میشود. کبالت مقاومت در برابر سختی حرارتی را افزایش میدهد و اپراتور میتواند سختترین مواد را برش دهد.
با افزایش سختی (مقدار بیشتر کبالت)، چقرمگی آن کاهش مییابد. چقرمگی توانایی یک ماده در جذب انرژی و تغییر شکل خمیری قبل از وقوع شکست است. بدین معنا که جنس مته استیل با فولاد تندبر کبالت، انعطاف پذیری کمتری دارد و به اصطلاح تُرد است.
مقاومت سایشی ناشی از پوشش
علاوه بر سرعت برش و دمای کار، ساییدگی بر طول عمر وسیله نیز تاثیر میگذارد. این مشکل میتواند با پوششی که سرعتهای برش بالاتر را ممکن میسازد، جبران شود.
وسایل با فولاد سرعت بالا (HSS) میتوانند با پوششهای مختلفی ساخته شوند که بر مقاومت سایشی و مهمتر از همه، طول عمر وسیله تاثیر میگذراند.
نحوه عملکرد مته استیل
مته های استیل با چرخش در جهت عقربههای ساعت بر روی ورقههای فلزی سوراخ ایجاد میکنند. هر پله موجود روی آن موجب گسترده شدن سوراخ و پیشرفت کار میشود. گاهی اوقات قبل از استفاده از سایزهای بزرگ نیاز است که با مدلهای کوچکتر سوراخی ایجاد کنیم تا در هنگام کار با مدل بزرگ تر راحت تر کار را پیش ببریم. یک سوراخ کوچک برای ایجاد یک چارچوب مرکزی، کمک میکند که در ابتدا که شروع به کار میکنید دریل از مسیر خود منحرف نشود.
برای جلوگیری از افزایش بیش از اندازه حرارت در حین انجام کار استفاده از مایع برش، مورد نیاز است. مدلهای سایز کوچک تر حرکت صحیح تری بر روی قطعه کار خواهند داشت. سپس یک متـه بزرگ تر نصب میشود و ادامه کار از سر گرفته میشود تا ایجاد یک سوراخ بزرگ میسر گردد. انتخاب لوازم مناسب نه تنها برای انجام کار بسیار با اهمیت است بلکه برای ایمنی هم از اهمیت بالایی برخوردار است
 
	 
						
					

